Gözlükleriň taryhy

Ilki başda söz bardy, söz bulaşykdy.

Sebäbi äýnek entek oýlanyp tapylmandyr.Eger öňden görüjilikli, öňdengörüjilikli bolsaňyz ýa-da astigmatizm bolan bolsaňyz, şansyňyz ýokdy.Hemme zat bulaşykdy.

13-nji asyryň ahyryna çenli düzediş linzalary oýlanyp tapyldy we olar çig, adaty zatlardy.Visionöne görüşi kämil bolmadyk adamlar mundan ozal näme etdiler?

Iki zadyň birini etdiler.Gowy görüp bilmeýändikleri üçin ýa-da akylly adamlaryň elmydama edýän zatlaryny etdiler.

Improwizasiýa etdiler.

Ilkinji emele gelen äýnek, bir görnüşli ýasalan äýnekdi.Taryhdan öňki inuitsler gün şöhlelerini ýapmak üçin ýüzleriniň öňünde tekizlenen hoz pil süňküni geýipdirler.

Gadymy Rimde imperator Nero gladiatorlaryň söweşini görüp, günüň şöhlesini azaltmak üçin gözüniň öňünde ýalpyldawuk zümrüd tutardy.

Mugallymy Seneka, “Rimdäki kitaplaryň hemmesini” suwdan doldurylan uly aýna jamyň üsti bilen okamagy öwdi.Altyn balygyň ýolda girendigi ýa-da ýokdugy barada hiç hili maglumat ýok.

Bu, takmynan 1000-nji ýylda Wenesiýada birneme öňe sürlen düzediş linzalarynyň girizilmegi bolupdy, haçanda Senekanyň jamy we suwy (belki-de altyn balyk) okamagyň üstünde goýlan tekiz aşaky, konweks aýna sfera bilen çalşylanda. ilkinji ulaldyjy aýna bolup, orta asyr Italiýanyň Şerlok Holmesine jenaýatlary çözmek üçin köp sanly maglumatlary ýygnamaga mümkinçilik berýän material.Bu “okaýan daşlar” monahlara 40 ýaşy dolandan soň golýazmalary okamaga, ýazmaga we yşyklandyrmaga mümkinçilik berdi.

XII asyryň hytaý kazylary tüsse kwars kristallaryndan ýasalan äýnek görnüşini geýip, ýüzleriniň öňünde saklanýardylar, şonuň üçin sözlerini sorag edilýän şaýatlar görüp bilmezler we “düşündirip bolmajak” stereotipe ýalan söz beripdirler.Marko Polonyň 100 ýyl soň Hytaýa eden syýahaty baradaky käbir maglumatlarda garry hytaýlylaryň äýnek dakandygyny görendigini öňe sürse-de, bu hasaplar galplyk hökmünde ykrar edildi, sebäbi Marko Polonyň depderçelerini gözden geçirenler äýnek hakda hiç zat aýtmadylar.

Takyk senesi jedelli bolsa-da, ilkinji jübüt düzediş äýnekleriniň Italiýada 1268-10000-nji ýyllar aralygynda oýlanyp tapylandygy barada umumy pikir bar. Bular esasan köpriniň köprüsinde deňagramly çeňňek bilen baglanyşykly iki okalýan daş (ulaltýan äýnek). burun

Bu äýnek äheňini geýen adamyň ilkinji suratlary 14-nji asyryň ortalarynda Tommaso da Modenanyň monokllary ulanýan monahlary görkezen we okamak üçin bu irki şazada-nezini (fransuzça “burun çümmük”) äýnek geýen suratlarynyň toplumynda. golýazmalary göçüriň.

Italiýadan bu täze oýlap tapyş “Pes” ýa-da “Benelux” ýurtlary (Belgiýa, Gollandiýa, Lýuksemburg), Germaniýa, Ispaniýa, Fransiýa we Angliýa bilen tanyşdyryldy.Bu äýnekleriň hemmesi çap we zatlary ulaldýan konweks linzalardy.Angliýada, äýnek ýasaýjylar 40 ýaşdan ulylar üçin okamak üçin äýnekleri mahabatlandyryp başladylar. 1629-njy ýylda “Garrylara bereket” şygary bilen tomaşaçylary öndürýän ybadat topary döredildi.

Möhüm öňegidişlik XVI asyryň başynda, ýakyn görýän Rim papasy Leo X üçin konkaw linzalar döredilende ýüze çykdy. Indi uzakdan görmek we uzakdan görmek üçin äýnek bar.Şeýle-de bolsa, äýnekleriň bu irki wersiýalarynyň hemmesi esasy mesele bilen ýüze çykdy - olar siziň ýüzüňizde galmazdy.

Şonuň üçin ispan äýnek öndürijileri ýüpek lentalary linzalara daňyp, lentany geýeniň gulagyna daňdylar.Bu äýnekleri ispan we italýan missionerleri Hytaýa hödürlänlerinde, hytaýlylar lentalary gulak asmak düşünjesini taşladylar.Gulakda galmak üçin lentalaryň ujuna az agram bagladylar.Soňra Londonly optik Edward Skarlett 1730-njy ýylda linzalara berkidilen we gulaklaryň üstünde durýan häzirki zaman ybadathana gollarynyň öňdebaryjysyny döretdi.Entyigrimi iki ýyldan soň äýnek dizaýneri Jeýms Aýskof ybadathana gollaryny arassalady we bukulmagyna mümkinçilik berýän ilikler goşdy.Şeýle hem, ähli linzalaryny günlük äýnegi etmek üçin däl-de, eýsem ýaşyl ýa-da gök reňkledi, ýöne bu reňkleriň görüşi gowulaşdyrmaga kömek edendigini pikir etdi.

Gözlükdäki indiki uly täzelik bifokalyň oýlap tapylmagy bilen ýüze çykdy.Çeşmeleriň köpüsi 1780-nji ýyllaryň ortalarynda Benýamin Frankline bifokallaryň oýlap tapyşyny yzygiderli hasaplaýandyklaryna garamazdan, Optometristler kollejiniň web sahypasyndaky bir makala bar bolan ähli subutnamalary gözden geçirip, bu talapy sorag edýär.1760-njy ýyllarda Angliýada bifokallaryň oýlanyp tapylmagynyň has ähtimaldygy we Franklin olary şol ýerde görüp, özi üçin jübüt sargyt edendigi barada netijä gelýär.

Bifokal oýlap tapyşyň Franklin bilen baglanyşykly bolmagy, ähtimal, dosty bilen hat alyşmagyndan gelip çykýar,Jorj Whatley.Bir hatynda Franklin özüni “uzakdaky zatlara-da, ýakyn zatlara-da hyzmat edip, gözlerimi öňküsi ýaly peýdaly edýän goşa tomaşa oýlap tapyşyndan bagtly” diýip häsiýetlendirýär.

Şeýle-de bolsa, Franklin olary oýlap tapandygyny hiç haçan aýtmaýar.Biliminden we Frankliniň ökde oýlap tapyjy hökmünde baha bermeginden ylham alan Wotli, beren jogabynda dostuna bifokal oýlap tapyşyny beýan edýär.Beýlekiler bolsa, ylgadylar we Frankliniň bifokal oýlap tapandygy indi umumy kabul edildi.Hakyky oýlap tapyjy bolan bolsa, bu hakykat asyrlardan bäri ýitýär.

Gözlükleriň taryhynda indiki möhüm sene, 1825-nji ýylda, iňlis astronomy Jorj Aýri, ýakyn astigmatizmini düzedýän konkaw silindr linzalary döreden wagtydyr.Trifokallar 1827-nji ýylda çalt yzarladylar. XVIII asyryň ahyrynda ýa-da XIX asyryň başynda bolup geçen beýleki wakalar, Nýu-Yorkorkda Alfred E. Neýmanyň “Mad” Magazineurnalyna degişlidigi Eustace Tilliniň keşbi bilen ölmez-ýitmez monokl boldy. lorgnette, taýakdaky äýnek, olary geýenleri derrew gyza öwürer.
Inceadyňyzda bolsa, “Pince-nez” äýnegi XIV asyryň ortalarynda monahlaryň burnuna dakylan şol irki wersiýalarda girizilipdi.500 ýyl soň ýene-de gaýdyp geldiler, Teddi Ruzweltiň halanýanlary tarapyndan meşhurlyk gazandy, “gödek we taýýar” machismo äýnegiň keşbini sissiler üçin düýbünden inkär etdi.

Elbetde, 20-nji asyryň başynda şazada-nez äýnekleri meşhurlyk bilen geýilýän äýnek bilen çalşyryldy, garaşyň, kino ýyldyzlary.Uly sagadyň elini tutup, gök binalardan asylandygyny gören sessiz film ýyldyzy Harold Lloýd, ybadathana gollaryny çarçuwa dikeldendikleri sebäpli gahar-gazaba öwrülen doly tegelek, tegelek pyşdyl äýnek dakdy.

Uzak we ýakyn görünýän linzalary birleşdirip, Franklin stilindäki dizaýny kämilleşdiren birleşdirilen bifokallar 1908-nji ýylda girizildi. Gün äýnegi 1930-njy ýyllarda meşhur boldy, sebäbi gün şöhlesini polýarlaşdyrmak üçin süzgüç 1929-njy ýylda oýlanyp tapyldy we gün äýnegi döredildi. ultramelewşe we infragyzyl ýagtylygy siňdirýär.Günlük äýnekleriniň meşhurlygynyň ýene bir sebäbi, ajaýyp kino ýyldyzlarynyň geýen suratlarynyň bolmagydyr.

Ikinji jahan urşunyň uçarmanlarynyň zerurlyklary üçin günlük äýneklerini uýgunlaşdyrmak zerurlygy meşhurlyga sebäp boldyäýnek äheňiniň awiator stili.Plastmassadaky öňegidişlikler çarçuwalary dürli reňklerde ýasamaga mümkinçilik berdi we çarçuwanyň ýokarky gyralary sebäpli pişik gözi diýlip atlandyrylýan aýallar üçin täze äýnek äýnegi aýal-gyzlaryň moda beýanyna öwürdi.

Munuň tersine, 1940-50-nji ýyllarda erkekleriň äýnek äheňleri has altyn tegelek sim çarçuwalaryna meňzeýärdi, ýöne Buddi Holliniň kwadrat stili we Jeýms Diniň pyşdyl gabyklary ýaly kadadan çykmalar.

Moda beýany äýnekleri bilen bir hatarda, obýektiw tehnologiýasynyň ösmegi 1959-njy ýylda halka öňdebaryjy linzalary (çyzykly köp fokal äýnek) getirdi. Häzirki wagtda äýnek linzalarynyň hemmesi diýen ýaly äýnekden has ýeňil we döwülmän arassa döwülýän plastmassadan ýasaldy. otaglarda.

Ilkinji ýagty gün şöhlesinde garaňkylyga öwrülip, ​​günüň şöhlesinden düşýän plastik fotohrom linzalar ilkinji gezek 1960-njy ýyllaryň ahyrynda elýeterli boldy.Şol döwürde olara "surat çal" diýilýärdi, sebäbi bu olaryň giren ýeke-täk reňki bolupdy. Surat çal linzalar diňe aýnada bardy, ýöne 1990-njy ýyllarda plastmassada elýeterli boldy, 21-nji asyrda bolsa indi bar dürli reňkler.

Gözlük äheňleri gelýär we gidýär, modada ýygy-ýygydan bolşy ýaly, köne zatlaryň hemmesi ahyrsoňy täze bolýar.Mysal üçin: Altyndan ýasalan we tegelek äýnek meşhurdy.Indi beýle däl.Gaty ululy-kiçili simli çarçuwaly äýnek 1970-nji ýyllarda makullandy.Indi beýle däl.Indi, soňky 40 ýylda kwadrat, şahly rim we gaş çyzykly äýnek ýaly meşhur bolmadyk retro äýnekler optiki tekjäni dolandyrýar.

Gözlükleriň taryhy barada okamagy halaýan bolsaňyz, äýnekleriň geljegine göz aýlaň!